Tüysüz kedi olarak da bilinen Sfenks kedisi, kırışık cildi ve şeftali tüyü benzeri kürkü ile bilinen benzersiz bir kedi türüdür. Sfenksler, tüysüz olmaları nedeniyle diğer tüm kedilerden farklılaşırlar ve bu durum çoğu memeli arasında çok nadir görülür. Bir Sfenks kedisini okşamak, sıcak, mırlayan bir süete dokunmak gibidir ve çok ilginç bir deneyim yaratır. Ciddi ve ilginç görünümlerine rağmen, oldukça dost canlısı kedilerdir. Oyunculukları ve sadakatleri nedeniyle bazen kediden çok köpek gibi davranırlar. Bu eşsiz kediler, gün boyu güneş altında yayılmayı ve insan dostlarına sarılarak dinlenmeyi çok severler. Diğer kediler, köpekler ve kalabalık ailelerle uyumlu şekilde geçinirler, aileler için harika bir dostturlar. Ancak diğer kedilere göre bazı özel ihtiyaçları bulunur. Tüysüz kedi Sfenks kedisi hakkında her şeyi, özel ihtiyaçlarını ve onlarla ilgili tüm ilginç bilgileri blog yazımızda bulacaksınız.
Sfenks kedisi neredeyse tüysüz, şeftali tüyüne benzer bir kürke sahiptir. Ne kadar tüysüz kedi olarak adlandırılsalar da ince ve hafif tüyleri vardır. Ağırlıkları 5 kilo civarına kadar çıkabilirken, uzunlukları başlarından kuyruklarının ucuna kadar 33 ila 38 cm arasında olabilir. Tüylerinin rengi siyah, beyaz, kırmızı, kahverengi, leylak dahil birçok renkte olabilir. Tüylerinde düz, iki renkli, tekir deseni, smokin, noktalı ve kaliko gibi farklı desenler görülebilir. Bu farklı desenler bazen farklı Sfenks kedisi türleri olarak gösterilebilir. Göz renkleri kedi göz renklerinden herhangi biri olabilir. Yaşam süreleri diğer kedilere göre daha düşüktür. Ortalama olarak 8 ila 14 yıl arasında yaşarlar. Hipoalerjenik bir kedi türü değillerdir ve kökenleri Kanada'dır. Kişilik yapıları sevecen, oynak, enerjik ve sevgi doludur. Sfenks kedilerini ailelerine katanlar kişiliklerinin köpeklere benzediğini söylemektedirler.
Sfenks kedileri, oynamayı ve keşfetmeyi seven çok enerjik kedilerdir, ancak oyun zamanı bittiğinde dinlenmek için bir kucak veya öğlen uykusu için güneşli bir pencere kenarı ararlar. Utangaç değillerdir ve eve gelen misafirlerinize kolayca ısınırlar. Bunun yanında uzun süre yalnız kalmayı sevmezler. Bu nedenle evde sürekli bulunan bir aile üyesi yoksa bu kediyi kesinlikle ailenize katmamalısınız. Çok sesli kediler olmasalar da sevilmek istediklerinde fazla miyavlayabilirler.
Tüysüz kedi olarak bilinen bu kedilerin görünümündeki en çarpıcı nokta tabi ki de tüylerinin olmamasıdır. Fakat bu kediler tamamen tüysüz değillerdir. Uzunluğu yaklaşık olarak 3 milimetre olan şeftali tüyüne benzetilen bir kürkleri vardır. Burun çevresinde ve kulakların arkasında bu tüylerin yoğunluğu artabilir. Kedilerin karakteristik özelliği olan bıyık, bu kedilerin çoğunda bulunmaz. Bıyıkları olmasa da bıyık kökleri bulunur, bu da ilginç bir görünüm yaratır. Ciltleri özellikle omuzlar ve kulaklar arasında bazı kırışıklıklara sahip olmalıdır. Kulakları büyüktür ve elf kulaklarına benzer. Bu nedenle bu kediler fantastik karakterlere benzetilir. Gözleri de limon şeklindedir ve oldukça büyüktür. Tüy eksikliği bu kedinin renksiz ve desensiz olacağı anlamına gelmez. Ciltleri genetik olarak diğer kedilerde de mümkün olan birçok renkte ve desende olabilir. Bu kediler boyut olarak orta boyuttadırlar ve kaslı bir vücut yapısına sahiptirler. Görünüşlerinden dolayı kırılgan olduklarını düşünebilirsiniz fakat vücut yapıları sağlamdır. Güçlü kemik yapıları ve yeni yemek yemiş gibi görünen büyük, yuvarlak bir karınları vardır. Bunun yanında uzun ve ince kırbaç gibi bir kuyruğa ve insan parmağına benzeyen ayak parmaklarına sahiptirler.
Sfenks kedileri çoğunlukla karıştırıldıkları diğer tüysüz kedi türleri Peterbald ve Donksoy gibi Rus tüysüz kedileri ırklarından farklıdır. İsmini zarif görünümleri nedeniyle Mısır efsanevi sfenksinin adını almıştır. Eski Azteklerin yüzlerce yıl önce tüysüz kediler yetiştirmiş olduğu bilinse de bugün bildiğimiz Sfenks kedisi 1966'da Toronto, Kanada'da rastgele bir genetik mutasyon ile ortaya çıkmıştır. Bu mutasyon, kedinin tüysüz olmasına neden olmuş, yetiştiriciler tüysüz yavru veren kedileri çiftleştirerek bu ırkı başlatmışlardır. Bu ırkı başlatan tüysüz kedi Prune, bir siyah-beyaz American Shorthair olan annesi Elizabeth tarafından doğuruldu. Sonrasında annesiyle çiftleştirilerek bir tüysüz yavru daha üretildi. Başlangıçta Kanada Tüysüz Kedisi olarak adlandırılan tür, Amerika ve sonrasında tüm dünyada yaygınlaşmaya başladı. Bazı yetiştiriciler, başka bir az tüylü kedi cinsi olan Devon Rex kedileri ile bu kedileri çiftleştirdiler. Bu çiftleştirmeler ve ırkın yayılması ile zamanla belirli bir ırk standardı ortaya çıktı. İlk Kanadalı kedi ırkı olan Sfenks kedisi, 2002 ve 2005 yılları arasında birçok uluslararası kedi ırkı otoritesi tarafından tanındı. Fakat bazı kedi ırkı otoriteleri, türün tüysüzlüğünün kedilerin sağlığı ve uzun ömrü için zararlı olabileceğine dayanarak bu kedi ırkını tanımamaktadırlar.
Az tüylü bir kedinin daha az bakıma ihtiyacı olduğunu düşünebilirsiniz fakat Sfenks kedileri, diğer tüm kedi türlerinden fazla ilgi isterler. Vücut yağlarını emecek tüyleri bulunmaması nedeniyle, ciltlerinin sık sık yıkanması gerekir. Tüyleri bulunan kedilerin kendilerinin sağladığı yağ dengesini siz sağlamalısınız. Ancak bu şekilde deri sorunlarının önüne geçebilirsiniz. Bu kedilere haftada bir veya iki kez banyo yaptırmanız gerekir. Cilt tahrişini ve kurumayı engellemek için kedilere özel bir kedi şampuanı kullanmanız çok önemlidir. Sfenks kedisini ailesine katan çoğu insan, bu kedileri erken dönemlerinde suya alıştırırlar ve sık sık banyo yaptırırlar. Diğer tüm kedileri suya alıştırmak daha zordur. Bunun yanında büyük kulakları da ayrı bir bakıma ihtiyaç duyar. Tüy eksikliği nedeniyle, bu kedilerin kulaklarının içinde çok fazla balmumu ve toz birikir. Bu durum kirlilik ve enfeksiyona neden olabilir. Haftada bir kez bir top pamuk ile (kesinlikle insanlara özel olan kulak çubuğu kullanmayın) nazikçe kulaklarının içini temizleyin. Kızarıklık, yaralar ve kabuklanmalar görürseniz hemen veterinerinize ulaşın. Diğer tüm kedilerde olduğu gibi bu kedilerde de tırnak kesimi ve diş temizliği önemlidir. Bunun yanında yine tüysüz yapıları nedeniyle soğuğa karşı çok daha hassastırlar. Bu nedenle kış aylarında balkonunuzu veya terasınızı kesinlikle kapalı tutun ve kesinlikle onları dışarı çıkarmayın. Kesinlikle dışarı çıkarmanız gereken bir durum mevcut ise kedi giysileri kullanarak üşümelerinin önüne geçebilirsiniz.
Tüysüz olmaları nedeniyle çoğu insan bu kedilerin alerjiye neden olmadığını düşünür fakat bu kediler hipoalerjenik değillerdir. İnce tüylerinde diğer kedilerde olduğu gibi alerjenler taşıyabilirler. Ancak doktorlar, daha az alerjen taşıyan bir kedi cinsi olarak Sfenks kedilerini gösterirler.
Sfenks kedileri aile üyelerine karşı besledikleri sevgi ve sadakat ile etkileyicidirler. Sizi ev içinde takip ederler ve peşinizde sürekli kuyruk sallayarak dolanırlar. Vücut ısısına ihtiyaç duydukları için saatlerce kucağınızda vücut ısınızı emebilirler. Sürekli kucaklanmak istedikleri için miskin olduklarını düşünebilirsiniz fakat bu kediler enerjiktirler. Enerjik yapılarına göre egzersiz ihtiyaçları düşüktür. Basit birkaç oyuncak ile kendilerini uzun süre eğlendirebilirler ancak bazıları oyun arkadaşı isteyebilir. Günün çoğunda evde olamıyorsanız, iki Sfenks kedisi sahiplenmek en iyi seçenek olacaktır. Diğer hayvanlarla da iyi geçindikleri için bir köpek ile de zaman geçirebilirler. Oynamayı, zıplamayı severler ve olumlu pekiştirme ile eğitildiklerinde tıpkı köpekler gibi top atıp getirme oyunu bile oynayabilirler.
Bu kediler yemek yemeyi çok severler ve önlerine ne koyarsanız yerler. Dolgun gözüken karınları da oburluklarının kanıtıdır. Fakat özel bir ırk oldukları için diyetlerine dikkat etmeniz ve onları serbest beslememeniz gerekir. Bu kediler hızlı bir metabolizmaya ve hassas bir sindirim sistemine sahiptirler. Bu nedenle küçük öğünler ile günde birkaç kez beslenmeleri idealdir. Birçok Sfenks kedisini ailesine katan insan, bu kedileri çiğ diyetle beslediklerini belirtse de tüm kedilerde olduğu gibi bu kedilerin de yüksek proteinli, orta yağlı ve düşük karbonhidratlı bir diyete ihtiyacı vardır. Kuru mama diyetinin yanında tüy yumağı azaltan, diş eti sağlığını destekleyen yaş mama ödülleri ile beslenmeyi destekleyebilir, olumlu pekiştirmeler yapabilirsiniz.
Sfenks kedileri doğru diyet ile sorumlu şekilde yetiştirildiklerinde genel olarak sağlıklı kedilerdir. Fakat diğer kedilerden farklı olarak tüysüz yapıları onları güneş ışınlarına karşı ciddi derecede hassas hale getirir. Ciltlerini güneşten gelen zararlı ışınlardan koruyacak yoğunlukta tüyleri yoktur. Güneş ışığına doğrudan maruz kaldıkları süre sürekli kontrol edilmelidir. Tıpkı biz insanlarda olduğu gibi güneşe aşırı maruz kaldıklarında ciltlerinde güneş yanıkları oluşur. Bu yanıklar cilt kanseri gibi sorunlara neden olabilir. Bu nedenle bu kediler evde yaşamalıdır. Dışarı çıktıkları ve güneş altında yattıkları süreler kontrol altında tutulmalıdır. Bunun yanında tüysüz yapıları, yavruluk döneminde solunum sorunlarına neden olabilir.
Cilt sorunlarının yanında kalp kasının kalınlaşmasına neden olan yaygın bir kalp hastalığı olan hipertrofik kardiyomiyopati hastalığına da yatkınlıkları bulunur. Kalıtsal bir hastalık olan yani ebeveynlerinden geçebilen bir deri rahatsızlığı olan urtikaria pigmentosa da yaygın hastalıklar arasında bulunur. Haftalık bakımlarınızda bu kedinin özellikle cildini inceleyin ve enfeksiyon, kızarıklık gibi belirtilere karşı tetikte olun. Diğer kedilere göre ciltleri daha hassas olduğu için bir belirti gördüğünüzde hemen veterinerinize ulaşın.
Bazı insanlar, yetiştiriciler ve hayvan organizasyonları bu kedilerin tüysüz olmasına neden olan mutasyonun bir anomali olduğunu düşünerek bu kedileri çiftleştirmenin ve yetiştirmenin etik olmadığını düşünürler. Bu sorunun cevabı kişiden kişiye değişen subjektif bir yapıdadır. Mamacı Teyze olarak, bu kedileri ailenize bir şekilde kattığınızda, hızlıca kısırlaştırıp çiftleştirmemenizi öneriyoruz.
Sfenks kedileri cilt hassasiyetlerinin yanında kalp hastalıklarına da diğer kedilere göre daha fazla yatkındırlar. 2012 yılında 114 Sfenks kedinin incelendiği bir çalışmada, %34'ünde anormal bir kalp hastalığı tespit edilmiştir. Bu nedenle diğer kedilere göre daha sağlıksız bir yapıda olduklarını söyleyebiliriz. Fakat bu kalp hastalıkları tedavi edilebilir yapıdadır. Yıllık kalp hastalığı kontrollerinin yaptırılması gerekir ve cilt hassasiyetlerine uygun bir bakım ve ilgi gerektirirler. Bunu sağlayamayacak durumda iseniz kesinlikle bu kediyi ailenize dahil etmeyin.
Sfenks kedisi tüysüzdür çünkü bu özellik, genetik bir mutasyon sonucunda ortaya çıkmıştır. 1966'da Toronto, Kanada'da bir kedi doğduğunda bu mutasyonla tüysüz doğmuş ve daha sonra bu kediler yetiştirilerek tüysüzlük özelliği korunmuştur.
Hayır, Sfenks kedisi tehlikeli değildir. Aksine, oldukça sevecen, dost canlısı ve insanlarla iyi geçinen kedilerdir. Enerjik, oyuncu ve sadık bir yapıya sahiptirler.
Sfenks kedisi, neredeyse tüysüz, şeftali tüyüne benzer bir kürkü olan, sevecen, enerjik ve oyuncu bir kedi türüdür. Görünümleri ciddi ve ilginç olsa da oldukça dost canlısıdırlar ve köpek benzeri sadakatleri ile bilinirler.
Sfenks kedileri, ortalama olarak 8 ila 14 yıl arası yaşarlar. Sağlıklı bir yaşam sürebilmeleri için düzenli veteriner kontrolleri ve özel bakımları gereklidir.
Sfenks kedisi neredeyse tüysüz olduğu için tüy dökmezler. Ancak, ciltlerindeki yağları emen tüyleri olmadığından sık sık banyo yapmaları gerekmektedir.
Evet, Sfenks kedisi evde beslenir. Hatta bu kediler evde yaşamaya en uygun kedi türlerinden biridir çünkü dışarıdaki soğuk ve güneş ışığına karşı çok hassastırlar.
Sfenks kedisinin kökeni Kanada'dır. İlk olarak 1966 yılında Toronto, Kanada'da ortaya çıkmıştır.
Evet, Sfenks kedileri üşürler. Tüysüz yapıları nedeniyle soğuğa karşı çok hassastırlar. Kış aylarında sıcak tutulmaları ve dışarı çıkarılmamaları gerekmektedir.
Hayır, Sfenks kedisi laboratuvar kedisi değildir. Ancak genetik bir mutasyon sonucu tüysüz doğmuşlardır ve bu özellikleri korumak için özel olarak yetiştirilmişlerdir.
Sfenks kedisi doğal bir kedi ırkı değildir. Genetik bir mutasyon sonucunda tüysüz olarak doğmuş ve bu özellik korunarak yetiştirilmişlerdir.
Sfenks kedisi, nadir ve özel bir ırk olduğu için pahalıdır. Tüysüz yapıları ve özel bakımları nedeniyle fiyatları diğer kedi türlerine göre daha yüksek olabilir.
Evet, Sfenks kedisi de diğer kediler gibi kendini temizler. Ancak, ciltlerindeki yağları emen tüyleri olmadığı için düzenli banyo yapmaları gerekmektedir.
Evet, Sfenks kedisi oldukça zekidir. Enerjik ve oyuncu yapıları sayesinde kolayca eğitilebilirler ve olumlu pekiştirme ile birçok oyun ve hile öğrenebilirler.
Sfenks kedileri, benzersiz görünümleri ve sevecen kişilikleri ile dikkat çeken özel bir kedi türüdür. Onlara uygun bir bakım ve ilgi gösterildiğinde, Sfenks kedileri ailelerine büyük mutluluk ve neşe kaynağı olabilirler. Bu yazıda, Sfenks kedilerinin özellikleri, görünümü, bakımı, sağlığı ve tarihçesi hakkında kapsamlı bilgiler sunduk. Eğer Sfenks kedisi sahiplenmeyi düşünüyorsanız, bu özel kedilerin ihtiyaçlarını karşılayabilecek durumda olduğunuzdan emin olun. Unutmayın, Sfenks kedileri sadece bir evcil hayvan değil, aynı zamanda hayat boyu sürecek bir dostluk sunar.